सन् २०२३ को नोबेल शान्ति पुरस्कार नरगेस मोहम्मदीलाई “इरानमा महिला उत्पीडन विरुद्धको लडाइँ र सबैका लागि मानवअधिकार र स्वतन्त्रताको प्रवर्द्धनका लागि प्रदान गरिने भएको छ l नर्वेजियन नोबेल समितिले शुक्रबार ओस्लोमा सो घोषणा गरेको हो l 

नर्वेजियन नोबेल समितिका अध्यक्ष बेरिट रेस-एन्डरसनले घोषणा समारोहमा भने, “कुल मिलाएर, शासनले उनलाई १३ पटक गिरफ्तार गरेको छ, उनलाई पाँच पटक दोषी ठहर गरेको छ, र उनलाई कुल ३१ वर्षको कारागार सजाय र १ सय ५४ कोर्राको सजाय दिएको छ।”

“म बोल्दै गर्दा मोहम्मदी अझै कारागार (जेल)मा छिन, “रेइस-एन्डरसनले अगाडी थपे।

अक्टोबर २ मा नरगेस मोहम्मदी प्रतिष्ठान (फाउन्डेसन)ले उपलब्ध गराएको ह्यान्डआउट फोटो(पाठपर्चा )मा नरगेस मोहम्मदीको तस्बिर देखाइएको छ।

जेलमा रहेका इरानी कार्यकर्ता नरगेस मोहम्मदीले महिलामाथि हुने यौन हिंसाविरुद्ध आवाज उठाएकी छिन ।

पीस रिसर्च इन्स्टिच्युट (शान्ति अनुसन्धान सँस्था )ओस्लोका निर्देशक हेनरिक उर्डालले मोहम्मदीको जितलाई “इरानमा महिला अधिकारका लागि ठूलो उपलब्धि” भनेर वर्णन गरे।

“देशका महिलाहरू पुस्तादेखि समानता र स्वतन्त्रताको लागि लड्दै आएका छन् र महसा अमिनीको मृत्यु उत्पीडन र हिंसा विरुद्ध उत्प्रेरक बनेको छ,” उर्दलले सिएनएनलाई दिएको विज्ञप्तिमा उल्लेख गरेका छन् ।

“आजको पुरस्कार विजेता, तेहरानमा अन्यायपूर्ण रूपमा कारागारमा परेकोले इरानका नेताहरूलाई शक्तिशाली सन्देश पठाउँछ कि महिला अधिकारहरू संसारमा जताततै आधारभूत छन्,” उनले भने।

मोहम्मदीको मान्यता इरानमा ठूलो उथलपुथलको एक वर्ष पछि आएको हो । अमिनीको मृत्युबाट फैलिएको जुन महिनौंसम्म राष्ट्रव्यापी विरोधमा बढेको थियो।

रेस-एन्डरसनले अशान्तिलाई “इरानको ईश्वरतान्त्रिक शासन १९७९ मा सत्तामा आएदेखिको सबैभन्दा ठूलो राजनीतिक प्रदर्शन” भनेर वर्णन गरे।

मोहम्मदीको नाम इरानमा मानवअधिकारको लडाइकी पर्यायवाची हुन भनि सिएनएनले समाचारमा उल्लेख गरेको छ ।