कोटीहोम बारे केही कुरा - रमेशनाथ बास्तोला
कोटीहोम बारे श्रावण महिनाभर श्रीपशुपति नाथको प्राङ्गणमा कोटीहोम र विभिन्न पुराणको अनुष्ठानमा साक्षी बन्ने अवसर प्राप्त भयो । आफूलाई लागेका केही कुरा व्यक्त गर्न मन लाग्यो । साधारण वटुवाको रूपमा देखेको कुरा मात्रै, विशेष अध्ययन होइन । काम गर्दा केही कमजोरी र मानवीय प्राविधिक त्रुटिहरू भए होलान् ? तर जे भए जति भए राम्रा धेरै भए अनुकरणीय धेरै भए l इतिहास निर्माण गर्ने कुरा भए l
नेपालीहरूको व्यवस्थापन पक्ष चुस्त र दुरुस्त भएको हेर्न पाइयो l त्यसैले पनि काम गर्नेलाई प्रोत्साहन होस् भन्ने हेतुले यो विषयमा लेखिरहेको छु l राम्रा र सकारात्मक कामको जय गान हाम्रो सनातन परम्परा र विश्वाश पनि हो l कुनै पनि धर्मको संकुचनमा हैन फैलावटमा यसको आयाम र दर्शनले काम गर्छ l अत : सनातन हिन्दु धर्मको विराट दर्शन र व्यवहार अपवादका कमजोरीले संकुचनमा जानु हुँदैन l कमजोरी सच्यार गरिने अभ्यास नै सभ्य समाज र सभ्य धर्मको पहिचान बन्दछ l
सानो संस्थाले यत्रो अनुष्ठानको संकल्प गर्नु ठूलो कुरा हो । स्वयंसेवकको सहयोगमा महिनासम्म अनवरत यज्ञ सम्पन्न गर्न सक्नुलाइ प्रशंसायोग्य कार्य मान्न सकिन्छ । मैले अहिलेसम्म देखेका धार्मिक कार्यहरूमा सबैभन्दा व्यवस्थित, स्वत:स्फूर्त सहभागिता, व्यवस्थित हवन, कथावाचन, भजन, सम्मान कार्य, दान दिने र recognize गर्ने सहज व्यवस्थापन आदि कार्य भएको महसुस भयो ।
प्रवचनका लागि व्यसासानमा आमन्त्रित गरिनेहरू धेरै diversified भएको पाइयो र उनीहरूको सम्मानले केही भ्रमहरू घट्दै गएकोछ ।
उद्घोषण र time management पनि उत्तम लाग्यो । देशका सबै भागबाट सहभागिता भएको देखियो । दान गर्नेहरुको उत्साह पनि उच्च रहेको देखियो, विशुद्ध स्वेच्छिक दान गर्न मात्र प्रेरित गरेको देखियो, करकाप कतैपनि देखिएन । स्वयम् उपस्थित हुन नसके पनि media बाट श्रवण र अवलोकन गर्ने अवसर प्राप्त भएको । देश भित्र र सम्पूर्ण विश्वको विकास र शान्तिको उद्देश्य राखेर यज्ञको आयोजन गरेको देखियो । ज्येष्ठ नागरिक, मातृशक्ती, कन्या आदि सबैको सम्मान गर्न भ्याएको र प्रसाद वितरण पनि यथासक्य गरेको देखियो । वर्षातको मौसममा पनि एक महिनासम्म अनवरत खटेर यज्ञ समापन गर्न असीमित ऊर्जाको आवश्यकता पर्दछ र सो काम निर्बिघ्न र निर्वाध सम्पन्न हुँदै गरेको देखियो ।
समाजमा अनुकरणीय काम गर्नको लागि निष्ठा, इमान्दारिता र धृढ निश्चय भयो भने नेपालीहरू पनि दानवीर छन् भन्ने कुरा प्रष्ट देखियो, यो विश्वास कायम राख्न सक्नुपर्छ । वैदिक सनातन ज्ञान र विश्वासको लागि गरिएको यो अनुष्ठानले विश्वशान्तिको लागि मद्दत गरोस भन्ने कामना छ । समाजको सर्वाङ्गीण हित गरोस् भन्ने इच्छा छ l
यहाँ नकारात्मक कुरा गर्ने मेरो कुनै चाहना छैन, यदि म आयोजक भएको भए मेरो क्षमता कति हुन्थ्यो ? म कति संयमित र ऊर्जावान भएर काम गर्न सक्थें ? कति व्यवस्थित बनाउन सक्थें ? कति विविध विधा भएका विद्वान् लाई सम्मान गर्न सक्थें ? यत्रो ठूलो अनुष्ठान बिना व्यवधान कसरी सम्पन्न गर्न सक्थें ? नकारात्मक टिप्पणी, डाह, ईर्ष्या, धम्कीलाई कसरी सम्बोधन गर्न सक्थें ? आदि आदि कुरा सम्झदा मेरो क्षमताभन्दा धेरै माथिको कार्य भएकोले मेरो दृष्टिमा यो अति अनुकरणीय काम भएको छ ।यस्तै अरूलाई पनि लागेको पक्कै हुनुपर्छ l
विद्वान् एवम् विज्ञहरूले कमी कमजोरी, गल्ती आदिलाई मिहीन रूपमा केलाइहाल्नु हुनेछ र आगामी दिनलाई मार्गदर्शन मिल्ने नै छ । Overall, I appreciate this effort !!!
'अहिले नभेटिए पनि पछि भेटिएपछि हत्या गरिन्छ, उहाँ पनि हिट लिस्टमै हुनुहुन्छ'भन्ने हल्ला उहाँको गाउँ...
ज्योति राव फुलेलाई दलित–बहुजन जागरणका जनक, भारतीय पुनर्जागरणका आधारस्तम्भ, महिला शिक्षाका पितामह भन्...
नेपाल भारतलगायतका दक्षिणी एशियाली मुलुकमा विशेष गरेर हिन्दुत्वको वर्चस्व रहेका मुलुकहरूमा दलित/शिल्प...