रासस-तानसेन (पाल्पा), ३ असारः पछिल्लो समय यहाँका महिला आयआर्जन गर्न घरबास ‘होमस्टे’मा जोडिँदै जान थालेका छन् । विगतमा घरको काम र घाँसपातमा व्यस्त हुने महिला घरबासबाट मनग्य आम्दानी हुन थालेपछि यसतर्फ जोडिन थालेका हुन् । जिल्लाका विभिन्न ठाउँमा घरबासबाट महिलाले आम्दानी गर्न थालेपछि तिनाउ गाउँपालिकाभित्रका महिला पनि यसतर्फ आकर्षित भएका छन् । यहाँका केही महिलाले घरबास सञ्चालन गरिसकेका छन् भने केहीले सञ्चालन गर्न आवश्यक ज्ञान, सीप सिक्न तम्सिएका छन् ।

बेफुर्सदिला हुन थालेका अधिकांश महिला घरबासमार्फत आर्यआर्जनमा जोडिन थालेका गाउँपालिका अध्यक्ष प्रेम श्रेष्ठले बताउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो, “महिला स्वतःस्फूर्त रूपमा आयआर्जनमा जोडिन थाल्नुभएको छ । घरबास र पयर्टन व्यवसायीबाट प्रशस्त आम्दानी गर्न सकिने भएपछि उहाँहरू यसतर्फ आकर्षित हुँदै जानुभएको हो ।” जन्तीलुङकी माया सारु हिजोआज गाउँमा खोलिएको घरबासमा व्यस्त हुनुहुन्छ । “घरबासबाट हुने आयआर्जनले छोराछोरीलाई विद्यालय पढाउने, घर व्यवहार चलाउनेलगायत खर्च जुटाउन सजिलो भएको छ”, उहाँले भन्नुभयो । घरबासमा लाग्न तालिम महिला घरबासतर्फ आकर्षण बढ्न थालेपछि गाउँपालिकाले महिलालाई ज्ञान, सीप प्रदान गर्न तालिम दिँदै आएको छ ।

महिलालाई थप उत्साह, ज्ञान सीप प्रदान गर्न पाल्पा विकास केन्द्र, सामाजिक विकास डिभिजन कार्यालयको आर्थिक सहयोगमा गाउँपालिकाले तालिम दिएको हो । यहाँका छवटै वडामा घरबासमार्फत आन्तरिक तथा बाह्य पर्यटक भित्र्याउने, गाउँगाउँमा आर्यआर्जन बढाउने, महिलाको उद्यमशीलता बढाउने र महिलालाई आर्थिक रूपमा बलियो बनाउन तालिम दिइएको पालिका अध्यक्ष श्रेष्ठले बताउनुभयो । गाउँपालिकालाई पर्यटन तथा कृषिका माध्यमबाट समृद्ध बनाउने, महिलाको आयआर्जन बढाउने काममा समुदायस्तरमा जस्तोसुकै सहयोग गर्न पालिका तयार रहेको उहाँको भनाइ छ । स्वरोजगार बनी आयआर्जनमा जोडिन तिनाउवासीलाई समस्या नरहेको पालिकाका उपाध्यक्ष लालबहादुर थापाले बताउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो, “मेहनत गर्नुस् घरमै बसीबसी महिनाको रु ४०–५० हजार सजिलै कमाउन सकिन्छ । पालिकाले वातावरण तथा पूर्वाधार, तालिम उपलब्ध, कलासंस्कृति संरक्षणलगायत क्षेत्रमा समुदायलाई आवश्यक सहयोग गर्नेछ ।” तिनाउ–६ मस्याम, वडा नंं ५ मरामकोट, वडा नंं ४ को सत्यवती क्षेत्रमा घारबास व्यावसायको सुुरुआत भएको छ भने वडा नंं १ कचल, वडा नंं २ दोभान, वडा नंं ३ झुम्साका विभिन्न भागमा सञ्चालनको तयारीमा महिला जुटेका छन् । यहाँ अहिले केही स्थानीयले घरबास कार्यक्रम सञ्चालन गरी पाहुनालाई राख्दै आएका छन् ।

जन्तीलुङ सामुदायिक घरबासमा प्रतिव्यक्ति रु एक हजार २०० मा स्वागत, साँझको खाजा, खाना, लोकल कुखुराको मासु, र बिहानको खाजाको व्यवस्था गरिएको छ । प्राकृतिक रूपमा सुन्दर ठाउँ जन्तीलुङ र मरामकोटबाट हिमालदेखि तराईसम्मका दृश्य अवलोकन गर्न सकिन्छ । आफ्नो कार्यकालमा मस्यामको जन्तीलुङमा सरु गरेको घरबास व्यवस्थित हुँदै गएको गाउँपालिकाका पूर्वअध्यक्ष ओमबहादुर घर्तीमगरले बताउनुभयो । ---