प्रिय सम्मेलन अयोजक तथा सहभागी मित्रहरू

नमस्कार ।

दलित गोलमेच सम्मेलन हुन लागेको सुन्न पाउँदा खुशी लाग्यो । सम्मेलन आयोजना गर्न लाग्नु भएकोमा आयोजकलाई धन्यवाद ।सम्मेलनका सम्बन्धमा मेरा केही सुझावलाई यहाँ राख्दछु ।

१. सर्वप्रथम यो सत्य स्वीकार गर्नुपर्दछ कि नेपालको मौजुदा संविधान, ऎन, नियम ,कानुन र सरकारका मौजुदा नीतिनियम, कार्यक्रम र दलित समुदायका लागि भनेर बनाइएका सम्रचनाहरूबाट अबको ५०० बर्षपछि पनि दलित समुदायको मुक्ति सम्भव नै छैन ।

२. अहिलेसम्म राज्यको सोच र चरित्र दलित मुक्तिको पक्षमा छैन l 

३. सबै राजनीतिक पार्टीहरूले दलितका मुद्दाहरूलाई `प्रयोगवाद´को नीति अपनाएर दलित समुदायका राजनीतिक व्यक्तिलाई `बालिघरे राजनीति ´गर्नु पर्ने परिस्थिति बनाएका छन् ।

४. नेपालको कर्मचारी तन्त्रले दलित समुदायमाथि उत्पिड्न र अत्याचार भैरहेको छ भनी स्वीकार गरेको छैन । ५. जान अन्जानमा ९९% दलित आफैले श्रेणीगत जातव्यवस्था अझै स्वीकार गरिराखेका छन् ।
६. दलित समस्यको उत्पत्ति धर्मबाट भएको हो भनी स्वीकार नगरी `हत्केलाले सूर्यलाई छेक्ने´ या त `जान्छ जान्छ पानीदेखि डराउछ´ भने जस्तो भैरहेको वस्तविकता हो । यसको लागि धर्मको उच्च तह धार्मिक स्कलरहरूसँग अर्थपूर्ण बहस गर्नु पर्नेछ ।

७. दलित समुदायको नाम बाट राजनीति गरेर सांसद, मन्त्री र पार्टीहरूका उच्च पदमा पुगे तापनि दलित समुदायप्रति उत्तरदायी नभै आ-आफ्ना पार्टी र गुठका नेताप्रति मात्रै उत्तरदायी भएको वास्तविकतालाई स्वीकार गर्नु पर्यो । यस समस्यको समाधानका लागि डा. अम्बेडकरले उठाएको दलित समुदायका लागि दोहोरो मतदान प्रणाली या यसको अर्को उत्तम विकल्प खोज्नु पर्यो ।

८. अन्तर दलित विभेदको अन्त्य र अन्तर घुलनको सुनिश्चित गर्ने बारेमा छलफल हुन पर्यो ।
९.  दलित समुदायका परमंपरागत पेशा माथिको विशेषअधिकार को बारेमा छलफल हुनुपर्छ ।

१०. मानव विकास सूचकांक ( human development index )लाई अगाडि राखी दलित समुदाय आज कहाँ छ ? अब को ५० /१०० बर्ष सम्म  कहाँ पुर्याउने भनि एउटा निश्चित मार्ग पहिलाउनु पर्द्छ ।
११. दलित समुदायका राजनीतिककर्मी, एनजिओकर्मी र पत्रकारहरू गाउँ र सहर मा बसेर अन्य विभिन्न व्यापार, व्यावसय गर्ने दलित समुदायका व्यक्तिहरूलाई विश्वासमा लिने र सहकार्य गर्ने वतवरण बनाउनु पर्दछ  ।

१२. दलित नेतृत्वले यी बिषय लाई मननगरेर म, मेरो परिवारमा लागु गर्ने प्रतिबद्धता गर्नु पर्दछ ।

१३. एउटा निश्चित समय अवधि तोकेर `दलित मुक्तिको वर्ष ´निर्धारण गर्नु पर्यो ।

१४. जापान सरकारले कोरियाली नागरिकसँग र जर्मन राष्ट्रपतिले पोलिस नागरिकसँग औपचारिक रुपमा माफी मागे जस्तै ! युगौ देखि हुँदै आएको अपराधको लागि सरकार प्रमुख, राष्ट्र प्रमुख र धर्मको उच्च निकायबाट औपचारिकरूपमा दलित समुदायसँग माफी माग्नु पर्छ ।

१५. प्रत्येक गरैदलित समुदायको घर घरबाट दलित मुक्तिको पक्षमा एक्यैबद्धता र विभेद र छुवाछुको अन्त्य गरेको लहर चलाउने कार्यक्रम ल्याउनु पर्दछ  ।

१६. छुवाछुत र जाति विभेदलाई गम्भीर मानवाधिकार उलंघनको विषय बनाउनुपर्छ । र यो विषयलाई अन्तर्राष्ट्रियकरण गर्नु पर्दछ l 

माथि उल्लिखित विषय र मुद्दामा दलित गोलमेच सम्मेलनको ध्यान पुगोस् l दलित गोलमेच सम्मलेन सफलताको कामना गर्दछु l 

स्मरणीय : लेखक झलकले गत वर्ष २०८१ मा राजनीतिक क्रान्तिको ओझेलमा दलित मुक्ति नामक किताब प्रकाशित गर्नु भएको छ l